De bestuurders verdienen weer meer, de leraren niet
Volgens de cao kunnen schoolbestuurders met vijftien procent in salaris stijgen. Niet afgesproken, vindt John B. Vorenkamp.
We kennen het verschijnsel al lang: bestuurders die zich flink laten betalen. Dat kunnen wij ook, dachten bestuurders in het onderwijs. Wij voeren immers ook een bedrijf. Wij richten een onderwijsbestuurdersvereniging op en die laten we een cao in elkaar knutselen. Die laten we goedkeuren door een landelijke vereniging van toezichthouders die bij deze overeenkomst had geholpen. En om het helemaal af te dekken zet de minister van Sociale Zaken daar een handtekening onder.
De uitgangspunten lijken nobel. De bestuurders zeggen rekening te houden met de maatschappelijke discussie over de beloning van bestuurders in de semipublieke sector. Door het hanteren van heldere criteria hoopt men te komen tot een redelijk, verantwoord, evenwichtig en transparant arbeidsvoorwaardenpakket. Ook de bestuurders leveren in. Want, zo lezen we in de verantwoording van de nieuwe cao, de partijen hebben afgesproken de nullijn te hanteren en de beloning niet te indexeren. Gelijke monniken, gelijke kappen in het onderwijs. Maar niets is minder waar.
Volgens de cao die dit jaar is ingegaan mogen de bestuurderssalarissen met vijftien procent omhoog. Dit als compensatie voor het schrappen van secundaire arbeidsvoorwaarden. Dat zouden de leraren ook wel willen als ze onderhandelen met diezelfde onderwijsbestuurders. Het salaris van een onderwijsbestuurder gaat van 80.000 naar 155.000 euro bruto, afhankelijk van het aantal leerlingen in de scholen. Ik heb ook salarissen van 180.000 tot 194.000 euro gezien.
Afgelopen donderdag riep de vaste Kamercommissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker en de onderwijsbestuurders ter verantwoording. En opnieuw rekenen parlementariërs zich rijk met vage toezeggingen: Bussemaker wil niet dat het salaris van onderwijsbestuurders sneller stijgt dan dat van het personeel in het onderwijs. Maar de werkelijkheid is dat de minister salarissen nauwelijks kan reguleren en bijna nergens meer over gaat. Ze kan alleen met een nieuwe Wet Normering Topinkomens een lager sectoraal maximum instellen. Over de hoogte doet ze geen uitspraken.
Ingrijpen van de overheid in een eenmaal afgesproken cao kan niet. Het onderwijs is gedecentraliseerd. Het staat bestuurders en toezichthouders vrij om te bepalen hoe zij overleg over arbeidsvoorwaarden vorm willen geven. Intussen viert de VO-raad in een eigen verslag van het algemeen overleg op zijn site de overwinning. De kans dat de minister van Sociale Zaken die nieuwe cao voor het jaar 2014 niet-bindend zal verklaren, is te verwaarlozen. En het parlement? Dat gaat over tot de orde van de dag.
Hoe is uit te leggen dat een verantwoordelijk bestuurder die niet eens actief is in het primaire onderwijsproces gemiddeld bruto drie keer meer moet verdienen dan een docent die in zijn lesgevende functie gemiddeld verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van zo’n tweehonderd jongeren?
John B. Vorenkamp is seniordocent Nederlands op de regionale scholengemeenschap De Borgen in Leek.
